পাহাৰ আৰু ব্ৰহ্মপুত্ৰ নদীৰে আগুৰি থকা মায়ং এসময়ত অসুৰসকলৰ দেশ হিচাপে পৰিচিত আছিল। শেহতীয়াকৈ ই ক’লা যাদুৰ দেশ হিচাপে পৰিচিত। আজি ই হ’ল প্রাচীন পৰম্পৰা, পুৰাতত্ত্ব, পখী দর্শন, শিহু, গঁড় দর্শন আৰু দিগন্ত বিয়পা সেউজীয়া পথাৰৰ বৰ্ণিল মিশ্রণ। গুৱাহাটীৰ পৰা প্ৰায় ৪০ কিল’মিটাৰ দূৰত্বত অৱস্থিত মায়ঙলৈ এসময়ত বনৌষধি আৰু বেজ আৰু ওজাৰ দ্বাৰা জৰা-ফুকা কৰি ৰোগৰ পৰা আৰোগ্য লাভ কৰিবলৈ বহুতো মানুহ গৈছিল । কিন্তু এতিয়া স্থানীয় লোকে জনোৱা মতে, অৰ্হতাসম্পন্ন বেজ বা ওজাৰ সংখ্যা যথেষ্ট হ্রাস পাইছে, লগতে তন্ত্র-মন্ত্ৰৰ অনুশীলনকাৰীও হ্ৰাস পাইছে।
বুঢ়া-মায়ং আৰু মায়ঙৰ শিলত খোদিত ভাস্কৰ্য আৰু মন্দিৰৰ প্ৰত্নতাত্ত্বিক অৱশিষ্টবোৰ দৰ্শন কৰিলে মধ্যযুগীয় আৰম্ভণি আৰু অন্তিম অংশৰ আভাস পোৱা যায়। যিটো সময়ত ই এক গুপ্ত ৰহস্যময় আৰু আচাৰ আৰু ধৰ্মীয় পৰম্পৰাৰ ভেটি আছিল। ৰাজা-মায়ঙত থকা- মায়ং ভিলেজ মিউজিয়াম আৰু গৱেষণা কেন্দ্ৰটো হ’ল সামূহিক সংগ্ৰহালয়। গাঁৱৰ মানুহৰ আকৰ্ষণীয় আৱিষ্কাৰৰ ভঁৰাল হ’ল এইটো । ইয়াত কামানৰ শিলৰ বল, টেৰাকোটাৰ ভাস্কৰ্য, তন্ত্র-মন্ত্ৰৰ পুথিৰ পাণ্ডুলিপি, মুদ্ৰা আৰু বহুতো গুৰুত্বপূৰ্ণ সামগ্রী আছে।
ঐতিহাসিকতাৰ প্ৰতি লক্ষ্য ৰাখি মায়ং কাহিনী আৰু কিংবদন্তিৰে ভৰি আছে। তেনে এটা কিংবদন্তি হ’ল ইয়াৰ পৰম্পৰাত বিশ্বাসী ৰজাসকলৰ। কোৱা হয়, বহু শতিকাৰ আগতে প্ৰথম ৰজাই বুঢ়া-মায়ঙৰ বৰভেটিত বসতি স্থাপন কৰিছিল। পিছত দশম ৰজা বৰ্তমানৰ গাঁওখনলৈ স্থানান্তৰিত হয়। ৪০সংখ্যক তথা বৰ্তমানৰ ৰজা তৰাণী কণ্ঠ সিংহা ১৯৯৫ চনত নিৰ্বাচিত হৈছিল আৰু তেওঁ এজন অৱসৰপ্ৰাপ্ত বিদ্যালয়ৰ শিক্ষক। প্ৰতি বছৰে এপ্ৰিল মাহৰ শেষৰ ফালে মায়ঙে তিনিদিনীয়া উৎসৱ ‘গোহাঁই উলিওৱা মেলা’ অনুষ্ঠিত কৰে। এই উৎসৱে সজীৱ কৰি তোলে ৩৫০ বছৰ পুৰণি পৰম্পৰা আৰু মায়ঙৰ আনুষ্ঠানিক ৰজাৰ নীতি- নিৰ্দেশনাবোৰ ৷
বাৰিষাৰ পিছত নৱেম্বৰ-ডিচেম্বৰ মাহলৈকে মায়ঙত অতি বিপন্ন প্রজাতিৰ প্ৰাণী শিহু দেখাৰ বাবে এক উত্তম ঠাই। আচলতে বছৰটোৰ গোটেই সময়ছোৱাত মায়ং আৰু ইয়াৰ কাষৰীয়া পবিতৰা পৰিভ্ৰমী আৰু স্থায়ী চৰাইৰ বাবে স্বৰ্গ । এই সময়ছোৱাত পৰ্যটকে পুৰাতত্ত্ব, গাঁও ভ্ৰমণ, কৃষি আৰু বানপানীৰ স্বাদ ল’ব পাৰে। অফ-ছিজন মাহবোৰত আন স্থানত এনে সময়ত অনুভৱ কৰিব নোৱাৰা বস্তুবোৰৰ স্বাদ ইয়াত পাব পাৰে। অৱশ্যেই অসমৰ বিখ্যাত এটা খৰ্গযুক্ত গঁড়ৰ ঘনত্বও পবিতৰাতে সৰ্বাধিক।
